Mụ ấy Hư Hỏng | Đọc Truyện Cổ Tích Andersen

-- Phần trước --

...

   Chị nói: - Mactơ ơi, chị tốt lắm. Biết lấy gì trả ơn chị được? Lúc nào cháu ngủ rồi, tôi sẽ kể tất cả chuyện cũ cho chị nghe, mà hình như nó ngủ rồi thì phải. Chị xem cháu nằm ngủ ngoan, hiền lành vô tội thế kia! Nó không biết rằng mẹ nó đau khổ như thế nào và Thượng đế cũng muốn rằng không bao giờ nó biết chuyện ấy.

   Chị cũng biết rằng trước kia tôi đã ở cho quan tư vấn trong triều, bố ông thị trưởng bây giờ. Bỗng một hôm, con giai út ông ta, học ở Côpenhagơ trở về thăm nhà. Lúc đó, tôi còn trẻ, nhanh nhẹn, hoạt bát, nhưng đứng đắn. Có Chúa chứng giám cho điều đó. Anh sinh viên trẻ tuổi ấy là một thanh niên vui vẻ, dễ tính, đáng yêu và đẹp trai. Trong người anh không có giọt máu nào khác ngoài dòng máu của những người coi trọng danh dự và trung thực. Anh ấy là con nhà chủ, tôi chỉ là người ở, nhưng chúng tôi yêu nhau, trong sạch và đứng đắn. Như vậy cũng không phải là có tội. Anh kể chuyện ấy với mẹ anh. Đối với anh, bà ấy cũng như Thượng đế trên trần gian. Và thực ra đó là một bà mẹ rất mực hiền hậu và yêu con.

   Anh đeo vào tay tôi một chiếc nhẫn vàng và trở lại Côpenhagơ. Anh ấy vừa đi khỏi, bà chủ đã gọi tôi lên. Bà ta nghiêm nghị nhưng ngọt ngào lắm, những lời nói của bà tôi nghe như tiếng trên trời nói xuống. Bà giảng giải cho tôi rõ sự cách biệt giữa anh ấy và tôi. Bà bảo: “Bây giờ nó chỉ biết một điều là mày rất xinh thôi. Nhưng sắc đẹp sẽ tàn đi. Mày không được học tập và hiểu biết bằng nó, chúng mày không hợp với nhau ở chỗ đó, và đó sẽ là một điều đau khổ.” Bà nói thêm: “Tao rất quý và trọng những người nghèo, dưới mắt Thượng đế, trên thiên đàng, nhiều người nghèo đã chiếm được ngôi cao hơn người giàu. Nhưng dưới trần gian này thì chớ có đi nhầm đường. Mày hãy coi chừng, chớ lôi cuốn cả hai vào con đường đau khổ mà chúng mày tưởng lầm là bảo đảm được hạnh phúc. Tao biết, có một người trung hậu, một người thợ đã hỏi mày. Đây tao nói về Erich, anh thợ làm găng tay. Anh ta goá vợ, nhưng không có con, làm ăn dễ chịu. Hãy suy nghĩ cẩn thận về những lời tao vừa bảo.”

   Mỗi một lời nói của bà chủ xuên vào lòng tôi như một nhát dao nhọn hoắt. Bà ta nói đúng, đó là những điều làm cho tôi bối rối và đau khổ. Tôi chua xót, hôn tay bà, nước mắt ròng ròng. Tôi còn nức nở đến khi về tới buồng riêng và lăn ra giường. Đêm hôm ấy là một đêm khủng khiếp. Chỉ có Thượng đế mới biết rằng tôi đau đớn và đấu tranh để chịu đựng như thế nào.

   Ngày chủ nhật sau, tôi đến trước bàn thờ Chúa xin người soi sáng linh hồn. Hình như đúng là ý Chúa. Vừa ở nhà thờ bước ra, tôi đã gặp ngay Erich. Lúc đó tôi không còn nghi ngờ gì nữa. Chúng tôi hoàn toàn hợp nhau. Hoàn cảnh chúng tôi giống nhau, anh ta cũng có một cái vốn nho nhỏ. Tôi tiến về phía anh, cầm tay anh và hỏi:

 - Anh còn nghĩ đến tôi không?

   Anh trả lời: - Còn chớ! Luôn luôn và mãi mãi.

 - Anh có muốn lấy một người con gái chỉ quý trọng anh mà không yêu anh không? Có ngày điều đó sẽ đến.

   Anh đáp lại: - Điều đó sẽ đến, tôi tin chắc như thế.

   Và chúng tôi hứa hôn với nhau.

   Tôi trở về nhà, chiếc nhẫn vàng của anh sinh viên tặng ban ngày tôi đeo vào trong cổ áo, gần chỗ trái tim để tránh sự dị nghị của mọi người. Chỉ đến đêm, khi đi ngủ, tôi mới đep nó vào tay. Tôi cầm lấy nó, hôn nó đến nỗi môi rớm máu. Rồi tôi đem nó trả lại cho bà chủ và bảo cho bà biết tin kết hôn của tôi sẽ công bố vào tuần lễ sau. Bà ta ôm chặt tôi vào lòng và hôn tôi. Bà ta không hề bảo tôi là đồ hư hỏng.

   Hay là lúc đó tôi tôt hơn bầy giờ, mặc dầu tôi chưa từng trải sự đau khổ. Chúng tôi cưới nhau vào ngày lễ thánh mẫu hiến đường. Năm đầu tiên, mọi việc đều ổn cả. Chúng tôi có một người cùng làm và một chú học việc. Lúc đó chị ở cho nhà chúng tôi, chị Mactơ yêu quý.

   Mactơ nói: - Ừ, hồi ấy chị là một bà chủ tốt và đáng mến. Tôi không bao giờ quên được lòng tốt của chồng chị và chị đối với tôi hồi ấy.

 - Vâng, những năm chị làm với tôi là những năm tươi đẹp. Chúng tôi chưa có con. Anh sinh viên và tôi không gặp nhau nữa. Tuy nhiên, có một lần tôi trông thấy anh ấy, nhưng anh ấy chẳng hề trông thấy tôi. Ngày chôn cất bà mẹ, anh ấy có về đây. Anh ấy đứng bên mộ, nhợt nhạt như xác chết và chìm ngập trong niềm đau thương vô hạn. Nhưng đấy là anh ấy khóc mẹ mà thôi. Ít lâu sau, khi cha chết, anh ấy đi du lịch rất xa ra nước ngoài, không trở lại đây nữa. Tôi được biết hình như anh ấy đã làm luật sư và không lấy vợ. Còn tôi, anh ấy đã quên rồi. Nếu anh ấy có gặp tôi, chắc anh ấy cũng chẳng nhận ra tôi nữa, vì tôi đã trở nên gớm giếc như thế này! Nhưng thế cũng tốt, thế còn hơn.

   Chị kể đến những ngày gian nan, những ngày nghèo túng đã làm khổ chị một cách tàn nhẫn.

 - Hồi đó, chúng tôi có năm trăm đồng tiền vàng. Ở phố lớn, người ta bán một ngôi nhà cổ giá 200 đồng. Chúng tôi đã mua và xây lại thành cái nhà mới, tính cả công thợ mộc và công thợ nề mất 1.020 đồng. Erich đã vay mượn được tiền ở Côpenhagơ. Chuyến tàu mang tiền về bị đắm và số tiền vàng cũng chìm xuống đáy biển.

   Chính dạo ấy là lúc tôi sinh đứa cháu thân yêu hiền hậu đang ngủ ngoan ngoãn đằng kia. Chồng tôi bị một trận ốm nặng và kéo dài. Suốt trong chín tháng trời, tôi phải săn sóc, thay quần áo cho anh ấy vì anh ấy yếu quá. Công việc làm ăn của chúng tôi ngày càng lụn bại. Chúng tôi mắc nợ. Tiền dành dụm, đồ đạc bán đi đều trả nợ sạch. Erich mất, tôi đã phấn đấu, làm việc vất vả để nuôi con. Tôi làm việc liên tục, nhận bất cứ việc gì, lau thang gác thuê, giặt đủ các loại quần áo, lụa và vải. Nhưng sự đau khổ vẫn đeo đẳng tôi cho đến bây giờ. Đó là ý Chúa, rồi cuối cùng, chắc người sẽ gọi tôi về bên người. Tôi cũng tin rằng người sẽ chẳng bỏ rơi con trai tôi đâu.

   Trong lúc đó, thị trưởng cho người gọi chị thợ giặt tới vì có một việc quan trọng cần báo cho chị. Lúc ấy thì đã muộn. Mactơ chạy gọi ông thợ cạo đến chích huyệt. Muộn quá rồi. Chị thợ giặt đáng thương đã qua đời. Thị trưởng bảo:

 - Mụ ấy rượu lắm vào nên mới chết.

   Và đây là việc mà ông định bảo chị. Trong thư báo tin em ông chết có kèm một bản trích tờ di chúc: 600 đồng tiền vàng được dành cho chị thợ giặt góa chồng, ngày xưa đã ở cho cha mẹ ông. Số tiền này phải trao dần cho chị hay con chị, nhiều ít tuỳ theo sự cần dùng của họ. Thị trưởng nghĩ thầm:

 - À, mình nhớ ra rồi. Trước kia có chuyện gì đó giữa mụ ấy và em mình. Mụ ấy chết đi cũng phải, thằng bé con sẽ được hưởng cả số tiền. Mình sẽ gửi nó đến nhà tử tế, sau này nó sẽ trở thành người thợ khéo và tốt. 

   Và quả nhiên, Thượng đế cũng muốn những lời nói đó được thực hiện đầy đủ.

   Thị trưởng gọi em bé đến. Ông hứa sẽ trông nom em và nói thêm rằng em không nên buồn phiền. Đúng là em đã mất một người mẹ, nhưng mẹ em cũng đã quá hư hỏng. Em bé đứng bên cạnh mẹ nức nở:

 - Mẹ hiền yêu quý của con ơi. Có thật mẹ là người hư hỏng không?

   Chị ở cũ ngước mắt lên trời như muốn cầu xin Thượng đế làm chứng và nói:

 - Mẹ cháu chính là hiện thân của đạo đức. Ta đã biết điều đó từ lâu và càng biết rõ hơn sau câu chuyện đêm nọ. Ta thề với cháu rằng: Mẹ cháu là người ngay thẳng, đức hạnh, và trên kia Thượng đế cũng phán như thế. Vậy cháu hãy mặc cho người đời chê bai mẹ cháu là đồ hư hỏng, cháu phải luôn tôn kính hương hồn mẹ cháu.

-- Hết --

>> Đọc truyện cổ tích Việt Nam Tìm mẹ