Truyền thuyết vua Lý Thái Tổ Lý Công Uẩn - Vị Vua Khai Sinh Nhà Lý

3/5 (3) Bình chọn

Thứ Ba, 31/05/2016 03:05

-- Phần trước --

...

   Ấy là việc, một hôm mưa gió sấm chớp làm cho cây gạo ở làng Diên Uẩn bị sét đánh cháy khô hết cành lá. Hôm sau dân chúng đi qua, nhìn lên thân cây, ngay chỗ sạm đen do vết sét đánh, thấy có bài kệ:

 

Thụ căn diểu diểu

Mộc biểu thanh thanh

Hoà đao mộc lạc

Thập bát tử thành

Đông a nhập địa

Mộc di tái sinh

Chấn cung kiến nhật

Đoài cung ẩn tinh

Lục thất niên gian

Thiên hạ thái bình.

 

(Nghĩa: Gốc cây thăm thẳm. Ngọn cây xanh xanh. Cây hoà đao rụng. Mười tám hạt thành. Cành đông xuống đất. Cây khác lại sinh. Đông mặt trời mọc. Tây sao náu hình. Sáu, bảy năm nữa. Thiên hạ thái bình).

 

Đại sư Vạn Hạnh ở chùa Cổ Pháp - Đình Bảng hay tin, tìm đến tận nơi xem xét rồi ghi lại, về nhà đoán giải riêng như sau:

 

- "Thụ căn diểu diểu", chữ căn nghĩa là gốc, tức là vua, chữ "diểu" đồng âm với chữ "yểu", nên đọc là "yểu".

 

- "Mộc biểu thanh thanh", chữ "biểu" nghĩa là ngọn. Ngọn tức là bề tôi. Chữ "thanh" (    ) âm gần với thanh (     ) nên hiểu "thanh" tức là "thịnh".

 

- "Hoà, đao, mộc" ghép lại thành chữ Lê (     ) (họ Lê).

 

- "Thập, bát, tử" ghép lại thành chữ Lý (     ) (họ Lý).

 

- "Đông a" là chữ "Trần", "nhập địa" là người phương Bắc vào cướp.

 

- "Mộc di tái sinh" là họ Lê khác lại sinh ra.

 

- "Chấn cung kiến nhật", "chấn" tức là phương đông, "kiến" là mọc ra, "nhật" là thiên tử.

 

- "Đoài cung ẩn tinh", "đoài" là phương tây, "ẩn" nghĩa cũng như "lặn", "tinh" là thứ nhân.

 

   Chắp lại cả bài, Đại sư cho rằng, đây là ý nói: Vua thì non yểu, bề tôi thì cường thịnh. Họ Lê mất, họ Lý nổi lên. Thiên tử ở phương đông mọc ra thì thứ nhân ở phương tây lặn mất. Trải qua 6, 7 năm thì thiên hạ thái bình.

 

   Khi Lý Công Uẩn về thăm nhà rồi đến thăm thầy, thì Đại sư Vạn Hạnh kể lại câu chuyện và khích lệ thêm rằng:

 

 - Đây là thiên cơ, cho biết họ Lý cường thịnh, tất sẽ dấy nên cơ nghiệp. Nay xem trong thiên hạ người họ Lý rất nhiều, nhưng ở triều đình thì chỉ có Thân vệ là người nhân từ độ lượng, được lòng dân chúng, lại đang nắm giữ binh quyền. Vậy đứng đầu muôn dân không phải Thân vệ thì còn ai đảm đương nổi nữa? Ta nay đã hơn 70 tuổi rồi, mong được thư thả hãy chết, để xem đức cảm hoá của Thân vệ như thế nào - được như vậy thực là cái may mắn nghìn năm mới có đó.

 

   (Sự việc xảy ra năm 1009, năm sau Lý Công Uẩn lên làm vua, còn Đại sư Vạn Hạnh thì sống thêm 16 năm nữa (1025), chỉ mất trước Lý Thái Tổ 2 năm (1027)).

 

   Nghe thầy nói thế, Lý Công Uẩn mừng thầm trong bụng, nhưng ngay lập tức lại mặt tái đi. Là vì Ngài nghĩ: "Nếu lời đồn này mà đến tai nhà vua thì ắt hẳn mình sẽ không bảo toàn được tính mạng!" Lý Thân vệ vội nói nhỏ với Đại sư Vạn Hạnh:

 

 - Xin thầy chớ tiết lộ điều này với ai cả!

 

   Để cho thật an tâm, sau khi từ chùa về nhà, Lý Công Uẩn còn dặn người anh (con đẻ của Lý Khánh Văn) bí mật đưa Đại sư Vạn Hạnh từ chùa Cổ Pháp đến chùa Tiên Sơn và không để cho Ngài tiếp xúc với ai nữa. Từ đấy trở đi, ở Kinh đô, tuy rất kín đáo, nhưng Lý Công Uẩn vẫn ngấm ngầm chuẩn bị lực lượng cho mình, đưa người thân vào các vị trí quan trọng, và thăm dò ý tứ các quan đồng liêu khác.

 

   Thực ra "Tả thân vệ" không phải là chức quan lớn trong triều. Còn nhiều chức quan khác quan trọng hơn rất nhiều. Tuy nhiên, trong trường hợp cụ thể của triều đình Lê Ngoạ triều này, thì Lý Công Uẩn lại là người có thực quyền và có thế lực hơn cả, chỉ sau nhà vua đương nhiệm.

 

   Điều này cũng dễ hiểu, vì Lê Ngoạ triều là kẻ độc tài và hiếu sát. Một lời ban ra đã là mệnh lệnh, ai trái ý cũng đều bị giết, và do độc tài, hiếu sát, nên Lê Ngoạ triều lo lắng sẽ có người bất thình lình trừ khử, vì vậy nhà vua cho tăng cường quân bảo vệ trực tiếp ("điện tiền quân") thêm lên rất đông (1.000 người). Và chính điều đó đã tạo nên sự bất lợi và bất ngờ mà Lê Ngoạ triều không lường trước được. Lý Công Uẩn luôn luôn tỏ ra trung thành rất mực, và điều đó đã qua mặt được nhà vua.

 

   Đối với các quan trong triều thì những tháng những ngày cuối cùng của Lê Ngoạ triều thật là những tháng những ngày kinh khủng: ai cũng nơm nớp lo sợ bị mất đầu! Lê Ngoạ triều chẳng tin một ai, ngoại trừ quan "Tả thân vệ" Lý Công Uẩn là người bảo vệ số một! Nhưng cũng chẳng tin hoàn toàn.

 

   Lời sấm ngữ ghi trên cây gạo sét đánh ở làng Diên Uẩn một ngày kia cũng lọt đến tai nhà vua thật. Vốn ngày bé lêu lổng không chịu học hành nên chữ nghĩa cũng chẳng ra sao, vì thế, tuy có biết cả bài kệ mà Lê Ngoạ triều cũng chỉ biết ý nghĩa lờ mờ là có người họ Lý sẽ thay quyền họ Lê... Lúc ấy nhà vua đang khoẻ mạnh, lại ở đỉnh cao quyền lực sẵn sàng giết bất cứ ai, nên cho chuyện này chỉ là sự bịa đặt nhảm nhí, không thèm chấp làm gì.

 

   Rồi đến một hôm, khi ấy nhà vua đã phải "nằm bẹp" (ngoạ triều) để dự triều chính thì có quân hầu dâng lên Ngài "ngự thiện" (ăn) một quả khế. Hạt khế vốn nhỏ và mềm nên ăn khế chẳng ai phải nhằn hạt, vậy mà đang nhai Ngài phải nhả ra một cái hạt to và cứng. Nhìn ra đó là một hạt mận. Mận là cây mận, viết bằng chữ Lý, tức họ Lý. Chẳng biết có phải một bà hoàng hậu hay một vị nào đó trong hoàng tộc, do biết được nghĩa của bài  sấm ký mà đưa hạt mận vào trong quả khế để báo trước mối hiểm hoạ đe doạ Ngài, hay là vì do trời đã sinh ra cái quả khế có hạt mận bên trong như thế, nhưng chỉ biết, sau sự việc này thì Lê Ngoạ triều hoàn toàn chột dạ.

 

   Ngài ngầm ra lệnh cho những tên lính thân cận nhất đi tìm những người có họ Lý mà giết ngấm đi. Nhưng lúc bấy giờ, bản thân Ngài cũng không ngồi dậy được, nên mệnh lệnh của Ngài cũng mất đi phần lớn hiệu lực. Những người họ Lý, hoặc tìm cách đổi họ chớp nhoáng, hoặc đã cao chạy xa bay mất rồi.

 

   Riêng quan Thân vệ, tuy ở sát nách nhà vua nhưng vẫn thản nhiên như thường! Những tên lính mà Lê Ngoạ triều sai đi đâu có xa lạ gì với Lý Công Uẩn. Chúng cũng là lính của Lý Công Uẩn cả, nên làm sao dám vượt mặt mà cả gan bắt Ngài, giết Ngài? Vả lại, Lý Công Uẩn khôn ngoan, đã kịp thời đề phòng ngay. Khi các quan chưa ai hay biết điều gì thì Ngài đã công khai nói trắng ra trước mặt mọi người là mình không phải thuộc họ Lý. Ngài, ngay từ bé, do bố chết sớm nên bà mẹ đã gửi cho nhà chùa nuôi. Ai không tin thì cứ đến chùa Cổ Pháp mà hỏi!... Lời nói của Ngài lại có thêm trọng lượng, vì dưới quyền Ngài còn có bao nhiêu là lính có vũ trang, do vậy, chẳng có ai dám hé răng đả động gì đến Ngài cả. Rốt cuộc, Lê Ngoạ triều không hề hay biết kẻ sắp thay quyền mình, lại chính là một người tin tưởng thân cận nhất, đang ở ngay bên cạnh và mang dòng họ Lý!

...

-- Đọc tiếp --

Elina
Đọc Tiếp: Phần 1, Phần 2, Phần 3

Truyện đọc nhiều nhất

Hát ru

Chuyên Mục